Khi đi Nhật làm việc, rất nhiều bạn trẻ chỉ mới tìm hiểu về cơ hội này, chưa xác định rõ sự khác biệt giữa 2 chương trình Kỹ sư và chương trình Thực tập sinh, giữa 2 chương trình có sự khác biệt gì, và mình nên chọn chương trình nào thì mới đúng và phù hợp cho bản thân.
Trong bài viết Nên đi Nhật diện Kỹ sư hay Thực tập sinh? này, Esuhai sẽ mang đến cho bạn một phân tích có chiều sâu và có bảng so sánh rõ ràng để bạn có một góc nhìn đầy đủ, từ đó đưa ra sự lựa chọn thích hợp nhất cho bản thân bạn nhé! Cùng bắt đầu nào!
Bài viết này thuộc Bộ Cẩm Nang Xuất Khẩu Lao Động Nhật Bản, nếu bạn muốn tìm hiểu thông tin một cách chi tiết và cụ thể nhất, hãy bắt đầu từ bài viết này nhé. Esuhai tin rằng sẽ rất hữu ích dành cho bạn!
Tổng quan về Chương trình Thực tập sinh
Chương trình Thực tập sinh Kỹ năng Nhật Bản (Technical Intern Training Program) là chương trình phổ biến nhất khi nhắc đến XKLĐ Nhật Bản. Và bạn sẽ cần lưu ý những thông tin sau:
Mục tiêu chương trình
- Học hỏi kỹ năng: Mục tiêu chính là giúp lao động nước ngoài học hỏi các kỹ thuật, tay nghề và kiến thức chuyên môn của Nhật Bản trong một ngành nghề cụ thể (như cơ khí, nông nghiệp, xây dựng…).
- Chuyển giao Công nghệ: Sau khi hết hạn hợp đồng (thường là 3 năm), TTS sẽ trở về Việt Nam và áp dụng những kiến thức đã học được vào công việc.
Định hướng khi kết thúc chương trình
Nếu muốn tiếp tục làm việc tại Nhật, bạn sẽ có nhiều con đường để lựa chọn:
- Trước khi hết 3 năm, gia hạn visa thêm 2 năm để tiếp tục làm việc. Sau đó thi chứng chỉ nghề và đổi sang visa Kỹ năng đặc định.
- Không gia hạn thêm visa 2 năm mà nhanh chóng thi các chứng chỉ kỹ năng nghề luôn để đủ điều kiện chuyển đổi sang visa Kỹ năng đặc định.
- Về nước học đại học trong ngành các ngành kỹ thuật và lấy bằng cử nhân để đủ điều kiện đi Nhật theo chương trình Kỹ sư.
Mức chi phí
Tổng chi phí cho chương trình Thực tập sinh 3 năm hiện nay trên thị trường thường dao động từ 80 – 150 triệu VNĐ (tùy thuộc vào công ty phái cử và tính chất công việc). Con số này bao gồm chi phí dịch vụ phái cử và chi phí đào tạo tiếng Nhật.
Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin về chi phí ở bài viết Chi phí XKLĐ Nhật Bản bao nhiêu? Bảng kê chi tiết #1
Mức thu nhập và chế độ đãi ngộ
- Mức lương cơ bản của Thực tập sinh tại Nhật sẽ dao động từ 28 – 35 triệu VNĐ/tháng (tương đương khoảng 160.000 – 200.000 Yên), chưa tính tăng ca. Ở Nhật, khi tăng ca bạn sẽ nhận lương cao gấp 1,25 lần so với mức cơ bản.
- Về chế độ phúc lợi, Thực tập sinh sẽ nhận được đầy đủ các chế độ phúc lợi như các khoản bảo hiểm, các khoản trợ cấp, thưởng,… Ngoài ra, bạn còn nhận được sự hỗ trợ từ nghiệp đoàn và các hiệp hội tại Nhật.
Hãy tham khảo chi tiết hơn ở bài viết Tổng hợp mức lương XKLĐ Nhật & chế độ phúc lợi chi tiết
Ưu điểm chương trình Thực tập sinh
- Đây là chương trình ưu tiên của Chính phủ Nhật hiện nay, nên quá trình đăng ký tham gia và làm hồ sơ thủ tục diễn ra nhanh gọn và dễ dàng trúng tuyển hơn so với diện Kỹ sư.
- Đơn tuyển đa dạng, có đến 90 ngành nghề và 165 công việc, cho nên số lượng đơn tuyển cho TTS luôn nhiều và liên tục.
- Phần lớn công việc không yêu cầu kinh nghiệm hoặc bằng cấp cao, chỉ cần tốt nghiệp THPT là bạn đã có thể tham gia.
- Bạn được hỗ trợ rất nhiều từ Công ty phái cử (như Esuhai) và nghiệp đoàn Nhật Bản trong suốt thời gian làm việc, giúp bạn yên tâm vượt qua rào cản ban đầu.
- Sau 3 năm, bạn có thể gia hạn visa thêm 2 năm, tăng cường đáng kể khả năng tích lũy vốn và kinh nghiệm.
- Bạn chỉ cần đạt tiếng Nhật N5 là có thể sang Nhật làm việc theo chương trình Thực tập sinh, điều kiện này dễ hơn nhiều so với Kỹ sư. Việc có ngoại ngữ sẽ giúp bạn thích ứng với môi trường sống tại Nhật dễ và nhanh hơn.
Nhược điểm chương trình Thực tập sinh
- Đây là chương trình quá phổ biến nên trên thị trường có nhiều công ty XKLĐ, khiến bạn khó lựa chọn được đơn vị uy tín và minh bạch. Lời khuyên của Esuhai là hãy tìm đến các công ty lâu năm, có hồ sơ pháp lý rõ ràng để tránh những rủi ro không đáng có.
- Công việc tại Nhật luôn đòi hỏi sự nghiêm túc, tỉ mỉ và tuân thủ kỷ luật tuyệt đối, thực tế hầu hết công việc tại Nhật là vậy, đó là tác phong làm việc của người Nhật.
- Tiếng Nhật đôi khi cũng là bất lợi, có những bạn không có thế mạnh ngoại ngữ thì việc đạt được N5 cũng là một thử thách. Bạn có nghĩ mình có thể đạt được N5 không?
Có thể bạn sẽ quan tâm:
Tổng quan về Chương trình Kỹ sư
Mục tiêu chương trình
- Tuyển dụng chuyên gia: Các doanh nghiệp Nhật cần những nhân sự có kiến thức chuyên môn và có kỹ năng nhất định để tham gia vào quá trình sản xuất, nghiên cứu, và quản lý tại Nhật.
- Giải quyết thiếu hụt: Nhật Bản đang thiếu trầm trọng nguồn nhân lực chất lượng cao trong nhiều ngành nghề, và chương trình Kỹ sư sẽ giúp lấp đầy khoảng trống này.
- Phát triển Cá nhân: Chương trình tạo cơ hội để Kỹ sư quốc tế làm việc trong môi trường công nghệ tiên tiến, từ đó nâng cao trình độ chuyên môn, tiếng Nhật, và phát triển sự nghiệp cá nhân không giới hạn của mình.
Định hướng khi kết thúc chương trình
- Với visa Kỹ sư, bạn hoàn toàn có thể hướng đến việc sinh sống và định cư lâu dài tại Nhật để phát triển sự nghiệp, có thể là theo con đường chuyên gia hoặc leo lên các vị trí quản lý trong tổ chức.
- Bạn cũng có thể về nước và ứng tuyển vào các doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam, các doanh nghiệp FDI, hoặc các công ty lớn ở Việt Nam với những vị trí cao nhờ vào kỹ năng và kinh nghiệm tích lũy sâu dày của mình.
- Hoặc nếu dành dụm đủ một số vốn lớn bạn cũng có thể khởi nghiệp ngay tại Nhật Bản hoặc quay về Việt Nam mở doanh nghiệp cho chính mình.
Mức chi phí
Chương trình Kỹ sư có mức phí trên thị trường dao động trong khoảng 60 – 120 triệu VNĐ, bao gồm chi phí đào tạo tiếng Nhật và phí dịch vụ cho công ty phái cử.
Con số này bạn cũng nên lưu ý là phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Công ty phái cử
- Đơn tuyển, ngành nghề, và tính chất công việc
- Khu vực làm việc
- Năng lực tiếng Nhật hiện có của bạn
Bạn hãy hỏi thăm kỹ với công ty phái cử để có được thông tin chi tiết nhất nhé!
Mức thu nhập và chế độ đãi ngộ
Chương trình Kỹ sư được rất nhiều người lao động lựa chọn chính là vì mức thu nhập hấp dẫn, thông thường mức lương cơ bản Kỹ sư tại Nhật sẽ dao động từ 38 – 50 triệu VNĐ/tháng (tương đương 220.000 – 290.000 Yên/tháng) chưa bao gồm tăng ca.
Lưu ý là, mức lương cũng phụ thuộc rất nhiều vào ngành nghề, tính chất công việc, và khu vực làm việc bạn nhé! Ngoài ra nếu bạn đã có kinh nghiệm và kỹ năng trong ngành thì bạn hoàn toàn có khả năng nhận được mức lương cao hơn tương xứng với năng lực của mình đó.
Tham khảo thêm: So sánh chi tiết 3 hình thức XKLĐ Nhật Bản phổ biến
Ưu điểm chương trình Kỹ sư
- Ổn định dài hạn: Visa Kỹ sư cho phép bạn làm việc không giới hạn thời gian, có thể gia hạn liên tục và tiến tới mục tiêu vĩnh trú (định cư) tại Nhật Bản.
- Có thể chuyển đổi công ty: Bạn có quyền tự do chuyển đổi công ty hoặc công việc trong phạm vi chuyên ngành mà không cần phải về Việt Nam.
- Bảo lãnh gia đình: Kỹ sư được bảo lãnh vợ/chồng và con cái sang Nhật cùng sinh sống, học tập, và làm việc.
- Xuất cảnh sớm: Sau khi trúng tuyển, thời gian chuẩn bị hồ sơ và thủ tục xuất cảnh có thể diễn ra sớm hơn so với chương trình Thực tập sinh, tùy thuộc vào công ty tiếp nhận.
Nhược điểm chương trình Kỹ sư
- Phạm vi ngành nghề không đa dạng: Công việc của Kỹ sư không đa dạng như TTS, chỉ xoay quanh các ngành nghề liên quan đến kỹ thuật như: Cơ khí, Xây dựng, Điện, Điện tử,…
- Thiếu sự hỗ trợ: Kỹ sư không nhận được sự hỗ trợ từ nghiệp đoàn/công ty phái cử như TTS. Bạn phải tự chủ giải quyết các vấn đề phát sinh bằng cách liên hệ Đại sứ quán, Lãnh sự quán hoặc Cục Lao động ngoài nước.
- Đơn tuyển khó tìm: Các đơn tuyển Kỹ sư không được tuyển thường xuyên và có thể khó tìm hơn so với đơn tuyển Thực tập sinh phổ thông.
Bảng so sánh giữa chương trình Kỹ sư và Thực tập sinh
| Tiêu chí | Chương trình Kỹ sư | Chương trình Thực tập sinh |
|---|---|---|
| Bản chất visa | Visa Lao động | Visa Thực tập sinh |
| Yêu cầu bằng cấp | Đại học chính quy trở lên, đúng chuyên ngành | Tối thiểu Tốt nghiệp THPT (Cấp 3) |
| Vị thế công việc | Nhân viên chính thức của công ty Nhật. Tham gia vào chuyên môn, quản lý | Thực tập sinh, mục đích học tập kỹ năng |
| Thời hạn làm việc | Không giới hạn (Làm việc dài hạn, có thể gia hạn và xin vĩnh trú) | Giới hạn 3 năm (Tối đa 5 năm nếu gia hạn) |
| Chi phí | 60 – 120 triệu VNĐ, bao gồm chi phí đào tạo tiếng Nhật và phí dịch vụ cho công ty phái cử | 80 – 150 triệu VNĐ, bao gồm chi phí đào tạo tiếng Nhật và phí dịch vụ cho công ty phái cử |
| Mức lương (ước tính) | Cao hơn, từ 35 – 50 triệu VNĐ/tháng (như người Nhật) | Ổn định, từ 28 – 35 triệu VNĐ/tháng |
| Ngành nghề công việc | Ít đa dạng hơn, chủ yếu tập trung ở các ngành Kỹ thuật hoặc đòi hỏi chuyên môn cao như: Cơ khí, Xây dựng, Điện,… | Rất đa dạng, có đến 90 ngành nghề và 165 công việc để người lao động lựa chọn theo nhu cầu và mục tiêu |
| Yêu cầu tiếng Nhật | Cao, thường từ N3 trở lên để phỏng vấn và làm việc | Thấp hơn, thường N5 – N4 khi xuất cảnh là được |
| Cơ hội định cư | Rất cao, có thể xin vĩnh trú sau nhiều năm làm việc | Đòi hỏi nhiều thời gian, phải học tập để có bằng cấp chứng chỉ, sau đó chuyển đổi visa khác như Kỹ năng đặc định hoặc Kỹ sư mới được |
| Hỗ trợ | Tự chủ, khi cần hỗ trợ phải liên hệ Đại sứ quán, Cục Lao động Nước ngoài | Được Hỗ trợ toàn diện từ Nghiệp đoàn và Công ty phái cử (như Esuhai) |
| Chuyển việc | Được phép tự do chuyển đổi công ty trong phạm vi chuyên ngành. | Không được phép tự ý chuyển công ty/công việc khác |
| Bảo lãnh gia đình | Được phép bảo lãnh vợ/chồng và con cái sang Nhật sinh sống | Không được phép bảo lãnh người thân |
Tham khảo thêm:
Nên đi Nhật diện Kỹ sư hay Thực tập sinh?
Thực tế, không có đáp án nào là đúng tuyệt đối, chỉ có đáp án phù hợp nhất với nhu cầu và mục tiêu của mỗi người. Vậy để đưa ra quyết định, bạn hãy tham khảo 3 tiêu chí sau:
1. Dựa trên yếu tố Bằng cấp và Chuyên môn
- Chọn Kỹ sư nếu bạn đã có bằng Cao đẳng/Đại học chính quy thuộc các ngành kỹ thuật (Cơ khí, Xây dựng, Điện…).
- Chọn Thực tập sinh nếu bạn chỉ mới tốt nghiệp THPT, hoặc bằng cấp/chuyên ngành của bạn không thuộc nhóm ngành Kỹ sư được Nhật Bản tuyển dụng.
2. Dựa trên Mục tiêu (tài chính, phát triển sự nghiệp,…)
- Ưu tiên Kỹ sư nếu bạn đặt mục tiêu định cư lâu dài, muốn bảo lãnh gia đình sang môi trường mới, thăng tiến lên các vị trí cao trong doanh nghiệp. Cơ hội tích lũy tài chính Kỹ sư cũng cao hơn vì mức thu nhập tốt hơn.
- Ưu tiên Thực tập sinh nếu bạn chưa có định hướng cho sự nghiệp của mình, bạn có thể sang Nhật để học tập và trải nghiệm môi trường làm việc, từ đó bạn có thể tìm ra được định hướng mình mong muốn. Cơ hội tích lũy tài chính đối với Thực tập sinh cũng tương đối cao.
3. Dựa trên Năng lực của bản thân (tiếng Nhật, kỷ luật, tự chủ,…)
- Chương trình Kỹ sư đòi hỏi năng lực cao hơn hơn: Tiếng Nhật phải vững (tối thiểu N3), có kiến thức và kỹ năng chuyên môn, có khả năng tốt trong việc tự giải quyết vấn đề,…
- Chương trình Thực tập sinh nhẹ nhàng hơn: Tiếng Nhật chỉ cần đạt từ N5 trước khi xuất cảnh, luôn có sự hỗ trợ cần thiết
Tổng kết
Đến đây, chúng ta đã cùng nhau giải mã chi tiết 2 con đường làm việc tại Nhật, lựa chọn Thực tập sinh hay Kỹ sư là quyết định cuối cùng của bạn. Những thông tin mà Esuhai mang đến trong bài viết này tin rằng sẽ hỗ trợ rất nhiều trong quá trình đó.
Và nếu bạn vẫn còn phân vân chưa biết quyết định như thế nào, đừng lo lắng vì đội ngũ Esuhai vẫn luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi lúc. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi nếu bạn có những thắc mắc nào cần được giải đáp chi tiết nhé! Chúc bạn thành công!
