Ông bà ta có câu: “Bút sa gà chết”. Và trong hành trình đi Nhật, tờ hợp đồng XKLĐ chính là nét bút quan trọng nhất cuộc đời bạn. Nó không chỉ là những dòng chữ khô khan, mà là số phận, là mồ hôi và là sự bảo đảm cho 3 năm thanh xuân của bạn nơi đất khách.
Có bao giờ bạn tự hỏi: “Nếu sang Nhật công việc không giống như hứa hẹn thì sao? Nếu công ty phá sản thì ai trả tiền vé máy bay về nước?” Tất cả câu trả lời đều nằm trong tờ hợp đồng mà bạn sắp ký đó.
Cho nên đừng để sự thiếu hiểu biết biến giấc mơ đổi đời thành ác mộng. Hôm nay, Esuhai sẽ cùng bạn tìm hiểu tường tận về Hợp đồng XKLĐ Nhật Bản, về những điều khoản pháp lý quan trọng nhất. Hãy đọc kỹ, vì đây là tấm khiên bảo vệ bạn!
Bài viết này thuộc Bộ Cẩm nang lựa chọn công ty XKLĐ Nhật uy tín và đơn tuyển phù hợp, nếu bạn chưa biết phải lựa chọn đối tác phái cử lao động cũng như công việc như thế nào thì hãy bắt đầu từ đây nhé! Esuhai tin rằng đây sẽ rất hữu ích dành cho bạn!
Hợp đồng xuất khẩu lao động Nhật Bản là gì?
Hiểu đơn giản nhất, đây là văn bản thỏa thuận pháp lý cao nhất giữa bạn (Người lao động) và Doanh nghiệp (Phái cử hoặc Tiếp nhận). Nó là “luật chơi” mà cả hai bên bắt buộc phải tuân thủ trong suốt quá trình bạn làm việc tại Nhật Bản.
Một khi đã ký tên, mọi lời hứa miệng của người môi giới hay tư vấn viên đều vô giá trị. Chỉ có những gì viết trên giấy trắng mực đen mới được pháp luật công nhận. Vì vậy, nguyên tắc quan trọng nhất mà bạn bắt buộc phải nhớ chính là:
Chưa hiểu thì tuyệt đối chưa ký!
Vai trò pháp lý của hợp đồng XKLĐ với người lao động
Bạn hãy nghĩ đến cảnh, bạn đang ở Nhật Bản, cách nhà hàng nghìn cây số. Nếu chẳng may bị tai nạn lao động, bị chậm lương, hay bị xí nghiệp đối xử bất công, bạn sẽ dựa vào đâu để kêu cứu?
Chính là bản hợp đồng này. Nó là căn cứ pháp lý duy nhất để các cơ quan chức năng (như OTIT tại Nhật hay Cục Quản lý lao động ngoài nước tại Việt Nam) đứng ra bảo vệ bạn. Nếu hợp đồng lỏng lẻo, bạn sẽ là người chịu thiệt thòi đầu tiên.
Tham khảo thêm: 7 tiêu chí chọn công ty XKLĐ Nhật Bản uy tín
Vì sao bạn cần hiểu rõ quy định hợp đồng XKLĐ?
Nhiều bạn hay có tâm lý “Công ty đưa giấy thì mình ký, họ lo hết rồi”. Đây là một sai lầm rất nguy hiểm, vì tin tưởng công ty là tốt, nhưng dựa dẫm vào công ty thì không hề tốt chút nào.
Không ai có thể bảo vệ bạn nếu bạn còn chưa biết cách bảo vệ chính mình. Cho nên bạn cần phải trở thành người am hiểu tường tận tờ giấy này, vì 3 lý do sau đây:
- Tránh bẫy “lương ảo” và chi phí ẩn: Hợp đồng là nơi duy nhất minh bạch hóa số tiền bạn thực sự nhận được. Nếu không hiểu rõ các điều khoản về khấu trừ thuế, bảo hiểm, bạn rất dễ bị sốc khi lương được trả tại Nhật thấp hơn nhiều so với lời quảng cáo khi còn ở Việt Nam.
- Vũ khí tự vệ: Bạn không thể đòi quyền lợi nếu bạn không biết mình có quyền gì. Hiểu hợp đồng giúp bạn biết mình được nghỉ bao nhiêu ngày, được trả bao nhiêu tiền tăng ca, và chế độ ốm đau ra sao để không bị thiệt thòi.
- Sự tự tin nơi đất khách: Khi nắm rõ các điều khoản trong hợp đồng, bạn sẽ làm việc với tâm thế chủ động, tự tin, không nơm nớp lo sợ bị sa thải hay bị phạt vô cớ. Kiến thức chính là sức mạnh để bạn an tâm làm ăn và tích lũy.
Các loại hình hợp đồng XKLĐ Nhật Bản phổ biến
Hiện nay khi đi Nhật theo chương trình Thực tập sinh, bạn sẽ có 2 loại khác nhau là: Chương trình 1 năm và Chương trình 3 năm. Mỗi chương trình sẽ là 1 loại hợp đồng khác nhau.
- Hợp đồng 1 năm: Thường dành cho các công việc mang tính thời vụ hoặc dự án ngắn hạn (như Nông nghiệp thu hoạch, Chế biến thủy sản mùa vụ).
- Ưu điểm: Đi nhanh, về sớm, chi phí thấp hơn.
- Nhược điểm: Thời gian quá ngắn để tích lũy tài chính lớn (chưa kịp quen việc đã hết hạn). Rất khó gia hạn thêm hoặc quay lại lần 2 nếu không có bằng cấp cao.
- Hợp đồng 3 năm: Đây là lựa chọn của 90% người lao động.
- Ưu điểm: Thời gian đủ dài để bạn làm chủ tay nghề, tích lũy số vốn từ 600 – 800 triệu VNĐ. Đặc biệt, sau 3 năm, bạn có quyền thi chuyển giai đoạn để gia hạn thêm 2 năm hoặc chuyển sang visa Kỹ năng đặc định (Tokutei) để làm việc lâu dài.
- Lời khuyên: Esuhai luôn khuyến khích bạn chọn hợp đồng 3 năm để tối ưu hóa lợi ích kinh tế và cơ hội phát triển sự nghiệp.
Esuhai đã có 1 bài viết vô cùng chi tiết, bạn hãy tham khảo thêm nha: So sánh chi tiết XKLĐ Nhật 1 năm và 3 năm
Hai bản hợp đồng thực tập sinh Nhật Bản cần ký
Khi đã hiểu các vấn đề khác xoay quanh hợp đồng làm việc tại Nhật và đến bước ký, tại đây bạn sẽ có 2 bản hợp đồng cần ký, không phải 1 bản như bạn nghĩ, đó là:
- Hợp đồng ký với Công ty Phái cử Việt Nam (như Esuhai):
- Bởi vì bạn không thể trực tiếp ký với Công ty Tiếp nhận ở Nhật mà phải thông qua công ty phái cử tại Việt Nam, nên việc ký với công ty phái cử sẽ giúp bạn được đảm bảo khi ở tại Việt Nam
- Nội dung cốt lõi của hợp đồng này bao gồm:
- Cam kết về chi phí dịch vụ, chi phí đào tạo (minh bạch, không phát sinh).
- Trách nhiệm của công ty phái cử trong việc đào tạo tiếng Nhật và kỹ năng, làm visa, và hỗ trợ bạn khi sang Nhật.
- Điều khoản bồi thường nếu một trong hai bên phá vỡ cam kết (ví dụ: bạn tự ý bỏ thi tuyển, hoặc công ty không đưa bạn đi được).
- Hợp đồng ký với Công ty Tiếp nhận tại Nhật Bản:
- Đây là hợp đồng lao động mà bạn ký với công ty mà bạn sẽ làm việc ở Nhật để đảm bảo nhận đây đủ các phúc lợi của Thực tập sinh.
- Nội dung cốt lõi của hợp đồng này bao gồm:
- Mức lương cơ bản (phải bằng hoặc cao hơn mức lương tối thiểu vùng của Nhật).
- Thời gian làm việc (8h/ngày), chế độ nghỉ phép, nghỉ lễ.
- Các điều kiện sinh hoạt, trợ cấp, phụ cấp khác: Tăng ca, tiền thuê nhà, điện nước, bảo hiểm xã hội,…
Các điều khoản cần kiểm tra kỹ trong hợp đồng
Thông tin công ty & Nội dung công việc thực tế
Đừng bao giờ chấp nhận những cụm từ chung chung như “Làm xây dựng” hay “Làm nông nghiệp”. Hợp đồng chuẩn phải ghi rõ:
- Tên công ty tiếp nhận: Bạn có thể tra cứu tên này trên Google để xem quy mô.
- Địa điểm làm việc cụ thể: Là tỉnh nào? Điều này quyết định mức lương tối thiểu vùng bạn được nhận.
- Nội dung công việc chi tiết: Bạn sẽ làm gì 8 tiếng mỗi ngày? (Ví dụ: Lắp đặt giàn giáo, Kiểm tra linh kiện điện tử, hay Chăm sóc người cao tuổi,…).
Mức lương & Các khoản khấu trừ
Đây là phần dễ gây hiểu lầm nhất! Bạn thường nghe quảng cáo “Lương 28 – 35 triệu”, nhưng đó là Lương cơ bản (chưa trừ gì cả).
Trong hợp đồng, bạn phải tìm bằng được mục “Các khoản khấu trừ”. Hãy yêu cầu nhân viên tư vấn giải thích rõ từng con số:
- Tiền thuế thu nhập & Thuế cư trú.
- Tiền Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế.
- Tiền thuê nhà, Tiền điện nước, Gas.
Sau khi trừ hết các khoản này, con số còn lại mới là Lương thực lĩnh (Tiền về tay). Hãy chắc chắn rằng con số thực lĩnh này đủ để bạn sinh hoạt và tích lũy như kỳ vọng.
Esuhai đã có 1 bài viết khá chi tiết, bạn tham khảo nhé: Tổng hợp mức lương XKLĐ Nhật & chế độ phúc lợi chi tiết
Thời gian làm việc & Chế độ nghỉ phép
Luật lao động Nhật Bản quy định rất rõ ràng: Thời gian làm việc chuẩn là 8 tiếng/ngày và 40 tiếng/tuần.
Hợp đồng của bạn có ghi rõ điều này không? Đặc biệt, hãy soi kỹ quy định về Lương làm thêm giờ (Tăng ca). Theo luật Nhật, làm thêm ngày thường lương nhân hệ số 1.25, làm ngày nghỉ lương nhân 1.35, và làm đêm khuya là nhân 1.25 hệ số.
Nếu hợp đồng mập mờ hoặc ghi hệ số thấp hơn luật định, đó là dấu hiệu không ổn, bạn phải hỏi nhân viên tư vấn rõ ràng.
Tham khảo thêm: Top 10 công ty XKLĐ Nhật Bản uy tín để chọn mặt gửi vàng
Chi phí xuất cảnh & Điều khoản tài chính
Chi phí phải phân minh là điều kiện tối thiểu để 2 bên có thể yên tâm hợp tác với nhau. Cho nên bạn cần biết chính xác mình phải đóng bao nhiêu tiền cho công ty phái cử và lộ trình đóng như thế nào.
Ngoài ra, bạn cũng cần xem kỹ các điều khoản và cam kết khác giữa bạn và công ty phái cử trong từng trường hợp cụ thể là như thế nào? Nếu bạn gặp sự cố phải hủy thi tuyển thì sao? Nếu bạn mãi không đậu được công việc nào thì sao? Công ty có thu tiền ký quỹ gì không?
Chế độ An sinh & Bảo hiểm
Sang Nhật không chỉ để làm việc, bạn còn phải sống, cho nên hợp đồng phải đảm bảo bạn được tham gia đầy đủ Bảo hiểm Y tế Quốc dân (Kokumin Kenko Hoken) và Bảo hiểm Hưu trí (Nenkin).
Đặc biệt, hãy chú ý đến điều kiện nhà ở. Doanh nghiệp có cung cấp ký túc xá không? Trang thiết bị (tủ lạnh, máy giặt, điều hòa) có sẵn không hay bạn phải tự mua? Không phải công ty nào cũng có những phúc lợi này cho nhân viên, nên bạn phải hỏi những chi tiết nhỏ này để còn quyết định kế hoạch tài chính cho bản thân.
Cơ hội gia hạn hợp đồng
Nếu bạn có định hướng theo đuổi sự nghiệp lâu dài ở Nhật, hãy hỏi thêm về việc gia hạn hợp đồng làm việc thêm 2 năm như thế nào. Hoặc về việc tham gia kỳ thi kỹ năng nghề để chuyển sang visa Kỹ năng đặc định (Tokutei) sẽ ra sao.
Một công ty có tầm nhìn sẽ luôn chuẩn bị sẵn lộ trình dài hạn này cho bạn và chia sẻ một cách rõ ràng ngay từ đầu.
Tham khảo thêm: 6 tiêu chí lựa chọn đơn tuyển XKLĐ Nhật phù hợp #1 với bạn
4 lưu ý quan trọng khi đặt bút ký hợp đồng
- Bình tĩnh và đọc kỹ từng dòng:
- Đừng để không khí vội vã của buổi ký kết làm bạn áp lực. Vì bạn bỏ ra cả trăm triệu và 3 năm tuổi trẻ, nên bạn có quyền ngồi đọc 30-40 phút, thậm chí 1-2 tiếng đồng hồ.
- Nếu có chỗ nào chưa rõ, hãy yêu cầu nhân viên giải thích lại ngay lập tức. Đừng ngại, vì đó là quyền lợi của bạn.
- Tuyệt đối không ký “Hợp đồng khống”:
- Có những nơi đưa cho bạn một tờ giấy trắng hoặc một bản hợp đồng chưa điền đầy đủ thông tin (như mức lương, tên xí nghiệp) và bảo bạn “ký trước đi, công ty điền sau”.
- Nếu gặp trường hợp như vậy tuyệt đối không ký, bạn chỉ ký khi toàn bộ nội dung trong hợp đồng đã được lấp đầy.
- Phải có bản dịch Tiếng Việt:
- Với Hợp đồng ký với Công ty Tiếp nhận tại Nhật, luật quy định bắt buộc phải có bản dịch tiếng Việt đi kèm.
- Đừng bao giờ ký vào một văn bản toàn tiếng Nhật ngoằn ngoèo nếu bạn chưa đủ trình độ để đọc hiểu nó. Bạn cần biết chính xác mình đang đồng ý với điều gì.
- Luôn giữ một bản gốc có dấu đỏ:
- Hợp đồng luôn được lập thành 2 bản, mỗi bên giữ 1 bản. Đừng để công ty giữ hết với lý do “lưu hồ sơ”, bạn phải cầm trong tay một bản gốc có dấu đỏ pháp nhân.
- Nếu sau này có tranh chấp xảy ra, tờ giấy trong tay bạn chính là bằng chứng thép duy nhất bảo vệ bạn trước pháp luật.
Tham khảo thêm: Top 8 ngành nghề XKLĐ Nhật Bản hot hiện nay
Tổng kết
Bạn thân mến, một bản hợp đồng chặt chẽ, minh bạch chính là lời cam kết uy tín nhất của một công ty phái cử đối với người lao động. Nó cho thấy họ làm việc bằng cái Tâm và sự Tử tế.
Tại Esuhai, chúng tôi không bao giờ giục bạn ký nhanh để “chốt đơn”. Trái lại, quy trình của chúng tôi luôn bao gồm những buổi tư vấn chuyên sâu, nơi chuyên gia sẽ ngồi lại cùng bạn, giải thích tường tận từng câu chữ, từng con số trong hợp đồng. Chúng tôi muốn khi bạn đặt bút ký, là bạn đã thực sự hiểu tường tận mọi thứ.
Nếu bạn cần một người đồng hành minh bạch, dám cam kết và bảo vệ bạn đến cùng, hãy đăng ký tư vấn với Esuhai ngay hôm nay!
